ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΟΡΘΟΦΩΝΙΑΣ – ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Απαιτούμενα τυπικά προσόντα και όροι συμμετοχής

Σκοπός του προγράμματος

Αυτό το ολοκληρωμένο πρόγραμμα έχει ως στόχο:

1. Εξειδίκευση στην Ορθοφωνία
   • Κατανόηση της ανατομίας και φυσιολογίας της φωνής.
   • Εξάσκηση σε τεχνικές βελτιστοποίησης της άρθρωσης, τονισμού και αναπνοής.
   • Πρόληψη και αντιμετώπιση διαταραχών φωνής (π.χ. φωνητική κόπωση, βράγχος).
2. Ανάπτυξη Αποτελεσματικής Επικοινωνίας
   • Εμπέδωση θεωρητικών μοντέλων επικοινωνίας (Lasswell, Berlo, Gerbner).
   • Βελτίωση λεκτικών και μη λεκτικών δεξιοτήτων (γλώσσα σώματος, έκφραση, ενεργητική ακρόαση).
   • Αντιμετώπιση εμποδίων (ψυχολογικών, γλωσσικών, περιβαλλοντικών).
3. Ενίσχυση Ψυχολογικών & Κοινωνικών Δεξιοτήτων
   • Σύνδεση φωνής με αυτοπεποίθηση και ψυχική ευεξία (θεωρία Maslow, αυτοεκτίμηση).
   • Τεχνικές πειθούς και διαχείρισης διαφωνιών.
   • Προσαρμογή σε επαγγελματικά και κοινωνικά πλαίσια.
4. Πρακτική Εφαρμογή & Επαγγελματική Αναβάθμιση
   • Εργαστήρια παρουσίασης, απαγγελίας και μουσικότητας του λόγου.
   • Προσομοιώσεις πραγματικών σεναρίων (συνεντεύξεις, ομιλίες, team collaborations).
   • Χρήση τεχνολογικών εργαλείων (ηχογραφήσεις, ακουστική ανάλυση).

Εκπαιδευτικοί στόχοι

Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί για να αναπτύξει τις ακόλουθες δεξιότητες στους συμμετέχοντες:

1. Γνωστικές Δεξιότητες (Cognitive Skills)

• Κατανόηση θεωρίας:
  • Αποκτήστε γνώσεις για την ανατομία και φυσιολογία της φωνής, της ακοής και των οργάνων ομιλίας.
  • Κατανοήστε τα μοντέλα επικοινωνίας (Lasswell, Berlo, Gerbner) και τις αρχές της αποτελεσματικής επικοινωνίας.
  • Εξοικειωθείτε με τις διαταραχές φωνής και ακοής, τις αιτίες και τις προληπτικές μεθόδους.
• Κριτική σκέψη και ανάλυση:
  • Αναλύστε εμπόδια επικοινωνίας (ψυχολογικά, γλωσσικά, πολιτισμικά).
  • Ερμηνεύστε τη σχέση φωνής, ψυχολογίας και αυτοπεποίθησης (σύμφωνα με τη θεωρία του Maslow).

2. Ψυχοκινητικές Δεξιότητες (Psychomotor Skills)

• Τεχνικές ορθοφωνίας:
  • Εκτελέστε ασκήσεις αναπνοής, άρθρωσης και τονισμού για βελτιστοποίηση της φωνητικής έκφρασης.
  • Εφαρμόστε μεθόδους υγιεινής της φωνής (αποφυγή κόπωσης, σωστή χρήση της φωνητικής διάρκειας).
• Πρακτική εφαρμογή επικοινωνίας:
  • Εξασκηθείτε σε προφορικό και γραπτό λόγο (απαγγελία, παρουσιάσεις, δομημένη ομιλία).
  • Διαχειριστείτε γλώσσα σώματος, έκφραση προσώπου και τονισμό για αποτελεσματική μη λεκτική επικοινωνία.

3. Συμπεριφορές (Affective & Social Skills)

• Αυτοπεποίθηση & ψυχολογική ευεξία:
  • Αναπτύξτε αυτοεκτίμηση μέσω της βελτίωσης της φωνητικής σας παρουσίας.
  • Διαχειριστείτε άγχος και φόβος ομιλίας σε δημόσιους χώρους.
• Κοινωνικές και επικοινωνιακές συμπεριφορές:
  • Ενισχύστε την ενσυναισθηση και την ενεργητική ακρόαση σε διαπροσωπικές σχέσεις.
  • Εφαρμόστε τεχνικές πειθούς και διαχείρισης διαφωνιών σε επαγγελματικά και κοινωνικά πλαίσια.

Στοιχεία επικοινωνίας

Βεργίδης Νικόλαος  6986392580

Διδάσκοντες

1. Άγγελος Βάκαλος, Ιατρός – Ωτορινολαρυγγολόγος, Πρόεδρος Δ.Σ. του Ιατρικού Συλλόγου Σερρών, με διδακτορικό στον Τομέα Αισθητηρίων Οργάνων του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ
2. Τσούκας Βασίλειος, Οικονομολόγος, Σύμβουλος επιχειρήσεων, 30+ εκπαιδευτής
3. Ασίκογλου Κυριάκος, Ψυχολόγος - Οργανωτικός, Εργασιακός & Κοινωνικός Πολιτικοψυχολόγος
4. Βεργίδης Νικόλαος, Καθηγητής Δραματικής Τέχνης, σκηνοθέτης και πιστοποιημένος εκπαιδευτής θεατρικής αγωγής με πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας.

Διδακτικές ενότητες και διάρκεια αυτών

Αναλυτική παρουσίαση διδακτικών ενοτήτων

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

Εισαγωγή, επικοινωνία, ομιλία

Σκοπός και διάρθρωση των μαθημάτων

Ποιος είναι ο εκπαιδευτής

Επικοινωνία, μήνυμα, σήμα, κώδικας

Θόρυβος, παρεμβολή

Προφορική επικοινωνία, ομιλία και ακοή

Γλώσσα. 1η άρθρωση, 2η άρθρωση

Υπερτεμαχικά στοιχεία

Μη λεκτικά στοιχεία

ΗΧΟΣ – ΦΩΝΗ

Φυσικά χαρακτηριστικά ήχου

Ο ήχος σαν φυσικό φαινόμενο

Περιοδικότητα 

Στάθμη, συχνότητα, αρμονικές, διάρκεια

Κυματομορφή, φάσμα, αρμονικές

Μονάδες μετρήσεως

Τρόποι μετρήσεων

Υποκειμενικά χαρακτηριστικά ήχου

Ο ήχος σαν αίσθημα

Ένταση, ύψος, χροιά

Θόρυβος, κρότος

Ακουστική φωνητική 

Γράμματα, φθόγγοι, φωνήματα 

Συλλαβές, λέξεις, λεξήματα, φράσεις

Φωνήεντα – κατηγορίες

Σύμφωνα – κατηγορίες 

Φωνητικό αλφάβητο

ΟΜΙΛΙΑ

Ανατομία

Όργανα αναπνοής: Πνεύμονες, βρόγχοι, τραχεία 

Όργανα άρθρωσης: Λάρυγγας, φάρυγγας, στόμα, γλώσσα, ρινοφάρυγγας, ρις

Αντηχεία και παραρινικές κοιλότητες

Επικουρικά όργανα: Μύες, νεύρα

Φυσιολογία της φωνής και ομιλίας 

Εισπνοή – εκπνοή

Φώνηση 

Κεντρικοί μηχανισμοί ελέγχου

Κέντρα ομιλίας – λόγου

Άρθρωση

Παραγωγή φωνηέντων (ανά κατηγορία)

Παραγωγή συμφώνων (ανά κατηγορία)

Τραγούδι

Άναρθροι ήχοι: Κλάμα, γέλιο, κραυγές

Μέθοδοι εξέτασης φωνής

Έμμεση λαρυγγοσκόπηση

Ενδοσκόπηση

Στροβοσκόπηση

Αντανακλαστικά και δυσχέρειες στις παραπάνω μεθόδους

Απεικονιστικές μέθοδοι

Ηλεκτροφυσιολογικές μέθοδοι

Ακουστική ανάλυση

Διαταραχές αναπνοής

‘Έλεγχος λειτουργικότητας πνευμόνων και αναπνευστικής οδού

Σπιρομέτρηση

Απεικονιστικές μέθοδοι

Κυριότερες παθήσεις

Διαταραχές φωνής – συμπτώματα 

Βράγχος, δυσφωνία

Καυσαλγία – ξηρότητα

Δυσφωνία

Παραμόρφωση

Ρινολαλιές, hot potato

Βήχας, συριγμός

Απόχρεμψη, αιμόπτυση

Παθήσεις λάρυγγα & οργάνων άρθρωσης

Παθήσεις φωνητικών χορδών

Αιτιολογία, διάγνωση θεραπεία

Πρόληψη – έγκαιρη διάγνωση 

Κατάχρηση φωνής

Φωνητική κόπωση, μυαλγία

Φωνητικά κομβία, πολύποδες

Οιδήματα, αιματώματα

Παθήσεις οργάνων άρθρωσης

Παθήσεις ρινός, φάρυγγα, στοματοφάρυγγα κλπ

Παθήσεις δοντιών και κροταφογναθικής 

Αλλεργίες

Αποφράξεις – όγκοι – πολύποδες 

Αδενοειδείς στα παιδιά

Κινητικές διαταραχές

Λοιμώξεις οργάνων φωνής και ομιλίας

Ρινίτιδες

Ρινοφαρυγγίτιδες

Παραρινοκολπίτιδες

Κυνάγχη

Λαρυγγίτιδες

Λοιμώξεις κατωτέρου αναπνευστικού

Ιώσεις: Κρυολόγημα, γρίπη κλπ

Ψυχολογικές διαταραχές και ψυχιατρικές παθήσεις

Τραυλισμός, βατταρισμός

Αλαλία 

Φαρυγγικός κόμβος

Συνηθισμένες διαταραχές

Κάπνισμα

Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση

Ροχαλητό

Ελλείψεις βιταμινών – σιδήρου

Ξηροστομία 

Ειδικά θέματα

Κατάποση και διαταραχές 

Οινόπνευμα

Πολύ θερμά και ψυχρά ροφήματα 

Κλιματισμός 

Γήρανση και φωνή

Υγιεινή και σωστή χρήση της φωνής

Περιορισμοί κόπωσης

Δίαιτα

Ενυδάτωση

Βιταμίνες – μέταλλα – ιχνοστοιχεία 

Θερμοκρασία και υγρασία ατμόσφαιρας

Αποφυγή λοιμώξεων 

Αυτοθεραπεία

Αφωνία 

Εφυγραντήρες

Νεφελοποιητές

Παυσίπονα – αντιφλεγμονώδη OTC

Τοπικά φάρμακα: Καραμέλες, σπρέι, γαργαρισμοί κλπ

Ρινικά αποσυμφορητικά (τοπικά και συστηματικά)

Test για γρίπη, στρεπτόκοκκο, Covid

ΑΚΟΗ

Ανατομία περιφερειακού οργάνου ακοής

Έξω και μέσο ους, ευσταχιανή σάλπιγγα

Έσω ους: Κοχλίας, λαβύρινθος (αίθουσα και ημικύκλιοι σωλήνες) 

Ανατομικές σχέσεις (μύτη, παραρρινικές κοιλότητες, κροταφογναθική κλπ)

Ανατομία κεντρικού οργάνου ακοής

Ακουστικό νεύρο, προσωπικό νεύρο

Κεντρική ακουστική οδός

Κέντρα ακοής 

Κέντρα επεξεργασίας και αντίληψης της ομιλίας

Φυσιολογία ακοής

Λειτουργία μέσου ωτός, κοχλία, ακουστικού νεύρου

Λειτουργία ισορροπίας 

Αντίληψη ομιλίας

Ακουστική «μπανάνα»

Αναγνώριση φωνηέντων

Αναγνώριση συμφώνων 

Έλεγχος ακοής

Τονική ακουομετρία

Ομιλητική ακουομετρία

Τυμπανομετρία

Ωτοακουστικές εκπομπές

Ακουστικά προκλητά δυναμικά και κοχλιογραφία

Έλεγχος ακοής σε νεογνά, βρέφη, νήπια και μικρά παιδιά

Παιγνιοακουομετρία

Διαταραχές ακοής

Βαρηκοΐες αγωγιμότητας

Βαρηκοΐες αντιλήψεως

Βαρηκοΐες κεντρικού τύπου - διακριτικότητας

Διαταραχές ακουστικής επεξεργασίας

Συγγενής βαρηκοΐα – κώφωση – κωφαλαλία 

Ειδική σημασία της βαρηκοΐας στα βρέφη – νήπια και παιδιά 

Παθήσεις έξω και μέσου ωτός

Βύσμα και ξένα σώματα

Εξωτερική ωτίτιδα από βακτηρίδια και μύκητες

Χρόνια μέση ωτίτιδα

Ωτοσκλήρυνση

Εκκριτική ωτίτιδα στα παιδιά

Δυσπλασίες, απλασίες, αφεστώτα ώτα

Ωταλγία 

Αίσθημα απόφραξης (αιτιολογία όταν έξω και μέσο ους είναι φυσιολογικά) 

Ωτόρροια

Διάγνωση 

Θεραπεία 

Πρόληψη

Παθήσεις έσω ωτός και κεντρικού οργάνου

Πρεσβυακουσία

Θορυβογενής

Τοξική επίδραση 

Αιφνίδια απώλεια ακοής 

Εμβοές

Ίλιγγος

Διάγνωση - θεραπεία

Πρόληψη

Θόρυβος (στάθμη): Μηχανήματα, μουσική 

Ωτοασπίδες

Κρύο

Ωτοτοξικά φάρμακα

Σκάλισμα - μπατονέτες

Νερό, σαπούνι, καλλυντικά. Προστασία

Ακουστικά βοηθήματα

Ακουστικά βαρηκοΐας

Κοχλιακά εμφυτεύματα

Άλλοι τρόποι

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Σχέση ακοής και ομιλίας

Ρυθμιστική δράση της ακοής στη φώνηση

Ρόλος της ακοής στην ανάπτυξη της ομιλίας

Ανασκόπηση

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

Ορισμός της Ορθοφωνίας 

Ορθοφωνία

Ορισμός της επικοινωνίας

Επικοινωνία

Είδη επικοινωνίας

Είδη επικοινωνίας

Στοιχεία που δυσκολεύουν την επικοινωνία

Στοιχεία που δυσκολεύουν την επικοινωνία

Χαρακτηριστικά αποτελεσματικής επικοινωνίας

Χαρακτηριστικά αποτελεσματικής επικοινωνίας

Επικοινωνία και ψυχολογία 

Επικοινωνία και ψυχολογία

Πως επικοινωνούμε;

Πως επικοινωνούμε;

Προσωπικότητα και λεκτική επικοινωνία

Προσωπικότητα και μη λεκτική επικοινωνία

Η τέχνη της πειθούς και της επιρροής

Η τέχνη της πειθούς και της επιρροής

Ορθοφωνία και ψυχολογία

Ορθοφωνία και ψυχολογία

Βελτιώνει  η ορθοφωνία την ψυχική μας κατάσταση;

Βελτιώνει  η ορθοφωνία την ψυχική μας κατάσταση;

Η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση στην Επικοινωνία από τη ορθοφωνία

Η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση στην Επικοινωνία από τη ορθοφωνία

Ο ρόλος  της ορθοφωνίας στην βελτίωση της προσωπικότητας 

Ο ρόλος  της ορθοφωνίας στην βελτίωση της προσωπικότητας

Βιωματικές Ασκήσεις 

Βιωματικές Ασκήσεις

Βιωματικές Ασκήσεις

Κλείσιμο ενότητας – Συμπεράσματα

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

Εισαγωγή-Ορισμός

Τρόποι-Μέθοδοι Επικοινωνίας

Στάδια Επικοινωνίας

Μοντέλα Επικοινωνίας

Μορφές Ανατροφοδότησης

Μοντέλο Lasswell

Μοντέλο Berlo

Μοντέλο Gerbner

Κωδικοποίηση/Αποκωδικοποίηση     

Εμπόδια στην επικοινωνία

Ακρόαση-Τύποι Ακρόασης

Λεκτική Επικοινωνία

Φωνή-Χαρακτηριστικά φωνής

Μη λεκτική επικοινωνία

Είδη μη λεκτικής επικοινωνίας

Γλώσσα Σώματος

Προετοιμάζω τον εαυτό μου για επικοινωνία

Στέλνω το μήνυμα

Προφορικός λόγος

Γραπτός λόγος

Είδη-Πλεονεκτήματα-Μειονεκτήματα γραπτού λόγου

Παρουσιάσεις

Στυλ επιρροής στην παρουσίαση

Είδη συμπεριφορών

Τεχνικές επιβολής

Χειρισμός διαφωνιών

Πειθώ-Επηρεασμός

Προσωπικά Χαρακτηριστικά

Θεωρία του Maslow

Επαγγελματική Επικοινωνία

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

ΑΝΑΠΝΟΗ

1ο Δίωρο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ (Διαδικασία) εφαρμογή σε όλους.

  Συνέχεια (άσκηση χαλάρωσης) θέσεις ποδιών, χεριών, κεφαλής, γνωριμία με διάφραγμα (έλεγχος σε όλους). 

2ο Δίωρο ΦΩΝΗΜΑΤΑ (Διαδικασία) εφαρμογή σε όλους.

  Συνέχεια άσκηση του α και του ε με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε όλους.

3ο Δίωρο ΦΩΝΗΜΑΤΑ (Διαδικασία) εφαρμογή σε όλους.

  Συνέχεια άσκηση του ι, ο, ου   με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε όλους

ΑΡΘΡΩΣΗ

 4ο Δίωρο Συνδυασμοί συμφώνων και φωνημάτων. ΧΕΙΛΙΚΑ Π,Β,Φ. με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε όλους 

5ο Δίωρο Συνδυασμοί συμφώνων και φωνημάτων με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε

    όλους ΟΔΟΝΤΙΚΑ Τ,Δ,Θ.   

6ο Δίωρο  Συνδυασμοί συμφώνων και φωνημάτων με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε 

   Όλους ΕΝΡΙΝΑ Μ,Ν   

7ο Δίωρο  Συνδυασμοί συμφώνων και φωνημάτων με τη διαδικασία εισπνοής εκπνοής σε

  Όλους  ΟΥΡΑΝΙΚΑ Κ, Γ, Χ 

8ο Δίωρο (το ίδιο στα συριστικά)  Σ, Ζ.   

ΑΝΑΓΝΩΣΗ – ΤΟΝΙΣΜΟΣ - Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΟΝΙΣΜΩΝ

9ο Δίωρο  ΡΟΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ (Επιλογές του εισηγητή) για μία ώρα.

Δεύτερη ώρα (Η μαγική τελεία) αναπνοή, ερωτηματικές, αρνητικές, πολλαπλά νοήματα στον τονισμό. 

10 ο Δίωρο  ΙΔΙΑ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ

     ….ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΤΥΧΑΙΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ

Στα επόμενα Δίωρα, από 11ο Δίωρο μέχρι 20 ο  (ΡΥΘΜΟΣ, ΕΝΤΑΣΗ) 

Με επιλογές κειμένων από τα μέλη, (προσωπικές εφαρμογές)  Καταγραφές 10 συναντήσεων. 

ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 

Στα επόμενα Δίωρα, από 21ο Δίωρο μέχρι 30ο  (ΥΦΟΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ) 

Με επιλογές κειμένων από τα μέλη, (προσωπικές εφαρμογές)  Καταγραφές 10 συναντήσεων.